İçindekiler
Hayatımıza teknolojinin gelişmesi ve internetin yaygınlaşmasıyla giren birçok yeni kavram olmuştur. Sahi, daha önceleri bir ayakkabının ya da elbisenin henüz satın almadan önce cep telefonumuzdaki bir uygulama sayesinde ayağımızda ya da üzerimizde nasıl duracağını göreceğimizi söyleseler gerçekten inanamazdık. Yapay zekânın (Artificial Intelligence-AI) ve hatta Generative/Üretken yapay zekanın da gelişimi sayesinde bu tür cep telefonu uygulamaları ya da internet siteleriyle birlikte hayatımıza giren bu yenilikler çok faydalı oldu değil mi 🙂 Öte yandan kimileri de yapay zekâ ya da teknolojinin kötü niyetli ellerde ölümcül sonuçları olacağını düşünüyorlar. Onlara da saygı duymak gerekir tabi. Bununla birlikte daha OpenAI konusuna gelmeden bile Amiga-500 ya da Ataride kolları kırmaktan helak olmuş bir nesil olarak bu tür teknolojileri öpüyor ve başımızın üzerine koyuyoruz J Bu kapsamda sizin de dikkatinizi son iki yılda fazlasıyla çeken bazı kelimeler olduğuna eminiz.
OpenAI ve ChatGPT kelimeleri tanıdık geldi değil mi 🙂 Peki Sam Altman? 2023 yılı sonlarında sansasyonel bir şekilde görevinden kovulan CEO Sam Altman, hem kamuoyundan gelen baskılar hem de çalışanlarının toplu istifa tehdidiyle birlikte yönetim kurulu tarafından görevi iade edildiğinde herkes neler oluyor diye sormuştu. Yapay zekâ alanında dünya çapında ses getiren bu uygulamanın kurucularından birinin Elon Musk olduğunu biliyor muydunuz?
ChatGPT her üst sürümünde zenginleşerek günlük hayatımızın içine daha da girmeye başladı. Kimileri yemek tariflerini, kimleri de ödevlerini ona sorarak yapıyor değil mi? Son dönemde sesli özelliği sayesinde uygulama ile İngilizce konuşarak İngilizce speaking yeteneklerini geliştirmeye çalışan insanlar da mevcuttur. Teknoloji ne güzel şey değil mi 🙂 Peki günlük hayatımızın bile içine bu kadar giren OpenAI ve ChatGPT hakkında en azından biraz bilgimiz olsa fena mı olur? Ya da herhangi bir kamu mülakatı ya ad iş görüşmesinde karşımıza yapay zekâ ve Sam Altman hakkında bir soru geldiğinde cevap veremezsek mahcup hissetmez miyiz dersiniz? Yani günlük hayatı ve gündemi takip etmek için dahi bu bilgilere ihtiyacımız olacaktır.
ChatGPT, Yapay Zeka ve OpenAI
İnanın bu soruları cevaplamak son teknolojik gelişmeler hakkında detaylı olmasa da yeterli bir bilgiye sahip olmamızı sağlayacaktır. İş görüşmelerinde ya da mülakatlarda bu konularda soru gelmese de arada bilgimizi konuştursak fena olmaz değil mi? 🙂 Yani artık bilgisayarı kullanmamız ofis programlarına hakim olmamız özellikle yazılım sektörü ya da teknoloji firmalarında çalışmamız için yeterli olmayacaktır. Homo Deus kitabında Noah Harari’nin de belirttiği gibi yakın gelecekte, insan ortalama ömrü daha da uzadıkça bir insanın ömrü boyunca dönüşerek birden fazla meslek sahibi olması gerekecektir.
OpenAI Nedir? Ne iş yarar?
Daha önce belirttiğimiz gibi yapay zekanın kötü amaçlar için kullanılmasının çok tehlikeli olacağını söyleyen hiç de azımsanmayacak sayıda insan vardır. İşte bu kapsamda belirtmeliyiz ki, OpenAI, sorumluluk sahibi bir şekilde yapay zekânın geliştirilmesine adanmış bir yapay zeka araştırma geliştirme kuruluşudur. Kelime anlamı olarak da “açık” anlamına gelen open ile “yapay zeka” anlamına gelen artificial intelligence kelimelerinin birleşiminden Türkçe ’ye “açık yapay zeka” olarak çevirilmektedir. OpenAI, 2015 yılının soğuk bir Aralık günü tam 1 Milyar dolar “bağışla “ Elon Musk ile Sam Altman tarafından kurulmuştur. Yani kurulduğu zaman kar amacı gütmeyen bir vakıf hükmünde olan bu şirket temel amacını yapay zekanın adil ve sistemli bir şekilde geliştirilmesi olarak belirlemiştir.
Öte yandan 2018 yılına gelindiğinde artık ticari bir kuruluş haline gelen yapay zeka araştırma kuruluşuna sonrasında Microsoft 10 Milyar dolar yatırımla ortak olmuştur. Microsoft’un yanı sıra dünyaca ünlü milyarder iş insanı Jeff Bezos’un da yatırımları arasında olduğunu söylersek işin potansiyeli açısından fikir vermiş olacağımızı düşünüyoruz.
Elon Musk ile OpenAI İlişkisi?
Elon Musk’ın kurucuları arasında olduğunu belirtmiştik. İngilizce’de Non-Governmental Organisation (NGO) olarak geçen bir sivil toplum kuruluşu olan kurum, 2018 yılında bünyesinden Elon Musk’ın ayrılmasından sonra kâr amaçlı bir şirkete dönüşmüştür. O tarihten sonra da Musk, yapay zekâ temelli bu firmadan tamamen ayrılmamış ve bağışçı olarak desteğini sürdürmekte, projeyi takip etmektedir.
Elon Musk’ın teknolojiye olan düşkünlüğünü ve ilgisini hepimiz biliyoruz. Bu noktada, gelecekte tekrar OpenAI firmasına ortak olmayacağının garanti yok tabi 🙂 Muhtemelen rahat duramayıp tekrar yapay zeka temelli bu araştırma firmasına yatırımcı ya da ortak olmak isteyecektir.
OpenAI Dall-E 2 Neler Yapılabilir?
Temelde ücretsiz olarak yapay zekayı tüm insanlığa sunmayı amaçlayan OpenAI firmasının eğitimden, sağlığa, doğal dil işlemeden dil öğrenmeye kadar birçok alanda çalışmaları mevcuttur. En popüler ve bilinen uygulaması aynı zamanda bir sohbet uygulaması olan ücretsiz kullanılmakta olan ChatGPT’dir. Ayrıca yine doğal dil işleme teknolojisi temelinde yazılan metinlerden kaliteli ve yüksek çözünürlüklü resimler oluşturan yapay zeka temelli DALL-E 2 programını da piyasaya sürmüşlerdir. DALL-E 2 sayesinde yazılan metinleri anlayıp bu metin temelinde görüntüler oluşturan program kısa zaman çok popüler olmuştur.
- ChatGPT ile metin işleme,
- DALL-E 2 ile metinlerden görüntü oluşturma,
- ChatGPT-4 ile belki de İngilizce konuşma pratiği yapmak mümkün olacaktır.
- Ayrıca bu bağlamda eğitim ve sağlık alanında ciddi çalışmalar mevcuttur.
- JukeBox ile yapay zeka ile müzik yapabilirsiniz J
- Codex ile kodlama dili bilmeden kodlama yapma şansınız var J
- RoboSumo ile meta öğrenme robotları üzerine çalışmak mümkündür.
OpenAI CEO Sam Altman Kimdir?
1985 doğumlu Samuel Harris Altman daha 8 yaşındayken bilgisayarla tanışmış ve yetenekleri sayesinde yakın çevresi tarafından kısa sürede keşfedilmiştir. İşin ilginç tarafı Stanford Üniversitesinde aldığı bilgisayar eğitimini daha birinci sınıfın sonunda bırakmasıdır 🙂 Yani bana diploma gerekmez diyerek piyasaya işin merkezine kendisini atmıştır. Herkesin onun kadar şanslı olamayabileceğini burada belirtmek isteriz 🙂
Daha 20 yaşına bile gelmeden hareketli sosyal ağ uygulaması Loopt’u kuran ve bir noktaya kadar başarıya taşıyıp sonrasında iyi bir exit ile firmasını satarak çıkan Sam Altman sonrasında Y Combinator şirketine ortak oldu. Sonrasında sekiz gün de olsa kısa süreli bir Reddit CEO’luğu olan Sam Altman sonrasında 2020 yılında Y Combinator’den ayrılarak OpenAI CEO’su olarak göreve başlamıştır.
17 Kasım 2023 tarihinde görevden ayrıldığı duyurulmasına karşın az sonra detaylarını paylaşacağımız üzere 1 hafta sonra göreve iade edilmiştir. Bu süreç oldukça sancılı olmuş ve yeni yönetim kurulunda Sam’i istemeyen kişiler tasfiye edilerek görevlerinden alınmışlardır. (Sam detaylı biyografi için tıklayınız.)
Sam Altman Kovuldu?
Kimilerine göre Q projesi adı verilen Yapay Genel Zeka işleme (AGI) temelli ve neredeyse tamamen insan yerini alacak otonom ve robot sistemler üretilmesi olarak belirlenen projeden rahatsız olan çalışanların yönetim kuruluna yazdığı bir mektup ile başlayan süreç sonunda Sam Altman OpenAI CEO’luğundan kovulmuştur. Kimlerine göre ise Altman’ın yapay zeka ile veri güvenliği ve sorumlu yapay zeka testleri tamamlanmadan ticari ürüne dönüştürme çabaları olumsuzdu. Bu nedenle bir süredir izlenen Sam Altman’ın kovulması için sadece bir mazeret aranıyordu. Bununla birlikte şirketin büyük yatırımcılarından biri olan Microsoft’un Altman’ın kovulmasından sonra kendisine hemen bir teklif götürüp Microsoft’un yapay zeka ekibinin başına geçmesini istemesi de büyük bir tezattı.
Öte yandan kovulmasından kısa bir süre sonra OpenAI şirketinin 77 bin çalışanının yönetim kuruluna bir mektup yazarak “Sam Altman görevine iade edilmezse, toplu olarak kısa süre içerisinde Microsoft yapay zeka takımına geçeceklerini” belirtmeleri çok etkili olmuştur. Bütün bu gelişmelerden sonra Adam Saltman kovulmasından neredeyse bir hafta sonra görevine iade edilerek yine şirketin CEO’su olmuştur. Girift ve karışık ilişkiler değil mi 🙂
Microsoft CEO’su Satya Nadella, Altman’ın yeni yönetim kuruluyla çok daha istikrarlı ve güçlü bir şekilde görevine döndüğünü belirtmiştir. Bu noktada sıra şirketin en güçlü ürünü ChatGPT hakkında bazı bilgiler vermeye gelmiştir. Sahi kurumun en güçlü ve en popüler uygulamasının temel özellikleri ve kullanım alanları nedir? Şimdi de bu konuya geçelim.
ChatGPT Nedir?
Piyasaya çıktığı ilk iki ayın sonunda dünya çapında 100 milyon kullanıcıya ulaşarak kırılması çok zor bir rekora imza atan ChatGPT, zamanla versiyon yenilemeleriyle 4.sürüme kadar gelmiştir. Başlı başına bir yazı konusu olan ChatGPT’nin kullanıldığı alanlar, önemi çok yaygındır. Metin içindeki hataları düzeltmekten, matematik problemlerini çözmeye kadar kullandığımız doğal dil işleme yöntemiyle gelişen bir sohbet botu ya da robotudur.
Daha sade ve basit bir dille anlatacak olursak hani bazı web sitelerine girdiğinizde sağ alt köşeden otomatik olarak size “merhaba, size nasıl yardımcı olabilirim?” sorusunu soran bir kişi çıkar. İşte o kişi yapay zeka temelli bir bottur ve vereceğiniz cevaba göre sizi doğru yönlendirmeye çalışır. Öte yandan son dönemde bankaların uygulamalarında da robotlar çok popüler olmuştur. Yani bir bankanın uygulamasına girdiğinizde bir sohbet botu size yapacağınız işlemi sorar ve doğru menüye yönlendirmeye çalışır. Tam da bu noktada belirtmek gerekir ki bu sohbet ya da botların hepsi ChatGPT gibi yapay zeka temelli doğal dil işleme robotları ya da sohbet botlarıdır.
ChatGPT’nin kullanılacağı bazı alanlar şu şekilde listelenebilir;
- Eksik metinleri tamamlamak,
- Matematik problemleri çözmek,
- Ödev hazırlama desteği,
- İş ile ilgili yazışmalarda destek almak,
- Proje hazırlamada yardım almak,
- İngilizce yazışma için destek almak,
- ChatGPT-4 ile sesli İngilizce konuşarak pratik yapmak
OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT, insansı ve ilgi çekici cevaplar verme özelliğiyle bugüne kadar oluşturulan sabit ve sıkıcı chat robotlarından oldukça farklıdır. Bazı durumlarda karşınızda bir yapay zeka robotundan çok kanlı canlı bir insan olduğundan şüphelenmeniz bile mümkündür:)
Bu bağlamda tabi veri güvenliği ve otomasyon robotların insanların geleceğiyle ilgili tehdit oluşturma riski gündemdeki yerini korumaktadır. Hatta Sam Altman dahi bunun çok önemli bir konu olduğunu belirterek şirket olarak veri güvenliği, sorumlu yapay zekâ konusuna önem verdiklerini, çalışmalarında bu konuya dikkat ettiklerini belirtmiştir.
Nihai olarak belirtmek gerekir ki; teknolojinin geldiği noktada OpenAI ve ChatGPT gibi teknoloji, uygulamalardan kaçmak mümkün değildir ve çağ ayak uydurmak gerekir.