İçindekiler
Uzun bir eğitim hayatından sonra artık sıra iş ve kariyer basamaklarını tırmanmaya geldi. Artık hepimiz için özel bir dönem başlıyor. Bu aşamada genelde online olan iş başvuru süreçlerinden sonra sıra mülakatlara girmeye gelmiştir ve heyecan doruktadır 🙂 Kılık kıyafet giyinmiş tıraş makyaj tamamlanmış ve artık o an beklenmektedir. Mülakat anı gelir ve bir süre zaman durur ve birden akmaya başlar. Başlar başlamasına ama o an başarılı olmak için neler yapmamız gerektiğine eğer önceden hazırlanmadıysak işimiz biraz zorlaşır. Bu noktada bu yazıyı tam da bu “an”lar için hazırladığımızı belirtip kısaca iş mülakatlarında başarılı olmanız için size kısaca vereceğimiz tüyoları sıralamak isteriz:
- 1- Kılık Kıyafet önemlidir 🙂
- 2- Abartısız makyaj ve güzel bir tıraş
- 3- Gözlerin içine bak!
- 4- Kendine güven, sesin titremesin
- 5- Kendin ol ve sakın rol yapma, yemezler 🙂
- 6- Ses tonun önemli, diksiyon çok önemli!
Bu adımların detaylarını okumadan önce mülakata başlarken kısaca kendinizi tanıtmanız gerektiğini belirtelim. Adınız, soyadınız ve mezun olduğunuz okul gibi kısa bilgileri vermeden direkt konuşmaya başlamanız olumsuz iz bırakabilir. 🙂

Kılık Kıyafet Önemlidir
Öncelikle empati kurmayı denemelisiniz. Yani, mülakatı yapan insan kaynakları uzmanı siz olsanız ve odaya giren kişinin kılık kıyafetine özen göstermediğini düşünseniz ne hissederdiniz? Kılık kıyafete özen göstermekten kastımız pahalı ya da lüks giyim anlamında değil tabii 🙂
Bununla birlikte karşı tarafa o günün sizin için önemli bir gün olduğunu hissettirmeniz yeterli olacaktır. Erkekler için genelde kahverengi olmayan bir takım elbise ya da aşırı spora kaçmayan keten bir pantolon ve spor ceket iyidir. Smart casual de dediğimiz ve özellikle pandemi sonrası tercih ettiğimiz yeni dönem iş kıyafeti stilini tercih etmenizi öneririz. Hele başvurduğunuz iş yeri bir startupsa ya da teknoloji şirketiyse takım elbise olumsuz iz bırakacaktır.
Kadınlar için ise mutlaka spor da olsa bir ceket altına şık bir bluz ve etek ya da pantolon olabilir. Daha önce belirttiğimiz gibi kıyafet detayına bahsedilen ölçüler çerçevesinde serbestçe siz karar vermelisiniz. Bununla birlikte karşı tarafa o güne ve mülakata önem verdiğinizi gösteren tercihler sizi her zaman bir adım öne geçirecektir. İnsanlar kendilerine kıymet ve önem veren kişilere daha olumlu yaklaşırlar unutmayın.

Abartısız makyaj, güzel tıraş
Mülakat aşamasında değerlendirecekleri şey temelde sizin yetkinlikleriniz ve açık olan pozisyon için aranan özelliklerle sizin yetkinliklerinizin ne derece eşleştiğidir. Bu bağlamda aklımıza kılık kıyafet ya da saç ve makyaj ile yetkinliklerin ne ilgisi var sorusu gelecektir. Tam da bu noktada belirtmek isteriz ki aslında istenen husus abartılı bir makyajın ya da kötü bir saç tıraşının aşırı dikkat çekerek sizin yetkinliklerinizin önüne geçmemesidir. Her şeyin fazlası zararlıdır unutmayın 🙂 İlk maddede belirttiğimiz gibi, empati kurun ve iş mülakatına gelen adayın aşırı abartılı ya da marjinal bir saç kesimi ya da makyajla iş görüşmesine geldiğini düşünün. O an kişinin yetkinliklerinin önüne geçen bu durum karşı tarafı objektif değerlendirmenizi engelleyebilecektir.
Unutmayın karşı taraf işe bir personel alırken aslında aynı zamanda takımına ya da ekibine de bir iş “arkadaşı” almaktadır. Arkadaşınızın sosyal becerileri, iletişimi ve toplumla olan uyumu gibi kılık kıyafeti, makyajı ya da tıraşı da biraz önemlidir değil mi?
Bu arada mülakatlarda en çok sorulan soru ve potansiyel cevapları buradan okuyabilirsiniz. TOEFL ya da IELTS gibi bir belge de hiç fena olmaz 🙂
İş Mülakatlarında Gözlere Bak!
Son yıllarda sosyal zekâ(EQ), iletişim gücü ve topluluğa/ekibe uyum sağlama konularının analitik ve sayısal zekâ ile ilgili konulardan daha fazla önem kazanmaya başladığı bilinmektedir. Kendine güvenen ve bunu karşı tarafa hissettiren, sosyal becerileri ile iletişim gücü yüksek sıcakkanlı adaylar her zaman bir adım öne geçecektir. Bu noktada vurgulanmak istenen, bu özelliklerinizi vurgulamak için mülakat esnasında konuşurken karşı tarafın gözlerinin içine bakmanızdır. Sürekli gözlerini kaçıran bir aday özgüvensiz olarak algılanabileceği gibi, söylediği sözlerin gerçekliği konusunda da şüpheler uyanabilecektir.
Son dönemlerde İK uzmanları ya da koç ve mentörlerle konuştuysanız ya da internette videolarını izlediyseniz bu konuya önem verdiklerini zaten biliyorsunuzdur. Yani “Adayın CV’si ve özgeçmişi çok iyiydi ancak konuşurken gözlerimize bakamadı ve pozisyon da insanlarla iletişimi gerektiren bir pozisyon olduğu için elemek zorunda kaldık.” diyen uzmanların sayısı hiç de az değildir.

Kendine güven, sesin titremesin
Tıpkı gözlerin içine bakmak gibi sesinizin titrememesi de karşı tarafa verilen önemli bir alt mesaj olacaktır. Mülakat esnasında beden dilimizle birçok mesaj veririz. Bu mesajlardan en önemlisi üçüncü maddedeki gözlerin içine bakma ve “sesinizin titrememesi” alt mesajlarıdır. Konuşurken sürekli sesi titreyen bir aday karşı tarafa çok olumlu gelmeyecektir. Düşünsenize banka ya da iş mülakatı esnasında kendinizden bahsederken “özgüvenli biriyimdir.” Gibi bir cümle kurarken sesiniz titriyor ve gözlerinizi sürekli karşı taraftan kaçırıyorsunuz. Bu sahneyi gözünüzde bir an canlandırın yeterli 🙂
Rol yapma, yemezler 🙂
Mülakat girmeden önce tıpkı burayı okuduğun gibi muhtemelen birçok yazı, makale ve kaynak okuyacak, videolar izleyeceksin. Hepsi de mülakat esnasında nasıl davranman gerektiği, neleri yapman ve neleri yapmaman gerektiği konusunda bilgiler verecektir. İşte burada önemli olan bu tüyo ya da tavsiyeleri kendi akıl süzgecinden geçirerek kendi yapına, karakterine ve kişiliğine uygun şekilde uygulamandır. Yani kısaca söylemek istediğimiz şey: sakın rol yapma! Çünkü yemezler 🙂 Karşındaki insan kaynakları uzmanı her gün belki onlarca adayla görüşüyor. Bunu da belki de yıllardır yapıyor. İşte bunu düşünürsen karşı tarafın tecrübesiyle seni bir kelimenden ya da farkında olmadan yapacağın bir hareketinden çözümleyebileceğini unutma.
Mesela mülakat boyunca ne kadar sabırlı bir insan olduğunu ve insanları çok iyi dinlediğini anlatmaya çalışıp yani aslında rol yapmaya çalışırken (belki farkında bile olmadan) karşı tarafın sözünü sürekli kesersen ya da sözünün bitmesini bekleyecek sabrı göstermezsen rol yaptığın çok rahat anlaşılacaktır. Buradaki rol yapma ibaresini biraz da kendini tanıma anlamında düşünebilirsin. Yani kendini bilmek, tanımak ve özelliklerinin farkında olarak mülakata girmek sana artı katacaktır. Mülakat esnasında da kendi özelliklerine uyumlu hareket ederek “rol yapmadan” sadece ve sadece kendin olarak olumlu sonuçlar alabilirsin.

İş Mülakatlarında Ses önemli
Mülakatlar da hayatın bir parçasıdır nihayetinde. Yani hayatın içinde, evde ya da işyerinizde konuşurken ses tonunuz ve diksiyonunuz ne kadar önemliyse iş ya da banka mülakatında biraz daha fazla önemlidir J Yani mülakat esnasında kendinizi ne kadar iyi ifade edebildiğiniz kullandığınız kelimeler ile ölçülüdür. Bununla birlikte bu kelimeleri nasıl ifade ettiğiniz yani sesinizin tonu ve diksiyonunuz da çok önemlidir. Oldukça önemli bir konudan bahsederken gerekli vurguyu yapamazsanız ve diksiyonunuzu düzgün kullanamazsanız ifadeniz ve anlatım gücünüz mutlaka zayıflayacaktır.
Bu noktaya kadar okuduysan iş mülakatlarında başarılı olmanın yöntemleri hakkında kafanda belli bir kalıp oturmuştur. O aşamaya geldiğinde okudukların da dahil olmak üzere her şeyi unut ve karşındaki kişilere odaklan. Gözlerine bak ve yıllardır heybende biriktirdiğin bütün yetkinliklerini rahatça sergile. Unutma o an sahne senin ve star sensin.