İçindekiler
Finans dünyasında hepimiz her zaman en iyisini ararız ve uygununu ararız ve bulmak isteriz. “En uygun ihtiyaç kredisi bizde… Masrafsız tüketici kredileri için Şubemize mutlaka uğrayınız… Diğer bankalarda olmayan krediler mutlaka bizde var…” Televizyonlarda ya da YouTube’da video izlerken araya giren reklamlarda hep benzer ibareleri görürüz. 🙂 İhtiyacımız olmadığı anlarda karşımıza çıkan reklamlar eğer krediye ihtiyacımız varsa sanki birden kayboluyor gibi değil mi? 🙂 Ayrıca banka şubelerine gittiğimizde her kredi bize çok uygun geliyor ve finansal okuryazarlığı yüksek çalışanların sihirli sunumları sayesinde bütün ihtiyaç kredileri bize çok uygun geliyor. 😊
İşte bu yazımızda hem kariyer yönetimi ve kişisel gelişim anlamında size katkı sağlayacak ve hem de günlük hayatınızda ihtiyacınız olduğunda kredi çekmeniz için bilgi altyapısı sağlayacak bazı ipuçlarını size sunuyoruz. Bununla birlikte eğer banka mülakatlarına hazırlanan biriyseniz, mülakat esnasında karşınıza çıkma ihtimali olan bazı sorulara bu yazıda yanıt vereceğiz. Nihai olarak demekteyiz ki; kredi ihtiyacınız olsa da olmasa da bu yazıyı okumak size uzun vadeli katkılar sağlayacaktır. 🙂
İhtiyaç Kredisi Nedir?
Adı üzerinde değil mi 🙂 Yani ihtiyaç kredisi kişilerin bireysel ihtiyaçlarını karşılamak üzere Bankalar tarafından verilen nakit kredilerdir. Bazen bir ev tadilatı için, bazen bir beyaz eşya ya da televizyon alırken ve bazen de diğer bireysel ihtiyaçlarımızı karşılamak için paraya ihtiyaç duyarız. İşte bu durumda elimizde yeterli para yoksa bankalardan kredi başvurusu yaparız. Yani eğer araba ya da ev satın almıyorsanız bankaya gittiğinizde görevli bankacı arkadaşa “ihtiyaç kredisi başvurusu” için geldim demeniz yeterlidir. Bazen 12 aya kadar vadesi düşürülse de normalde vade 36 aya kadar çıkmaktadır.
Bu arada kredilerin temelde bireysel ve ticari krediler olmak üzere ikiye ayrıldığını da belirtelim. Bireysel Krediler de kendi içinde 1-) Tüketici Kredileri 2-) Kredi Kartları olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İşte ihtiyaç kredileri de tüketici kredilerinin bir alt kalemi yani bir tüketici kredisi çeşididir.
Bireysel Krediler:
1–)) Tüketici Kredileri
1.1–)) İhtiyaç Kredisi
1.2 –)) Konut Kredisi
1.3–)) Taşıt Kredisi
1.4 –)) Ek Hesap
2–)) Kredi Kartları
İhtiyaç kredilerinin hem bir bireysel kredi hem de bir tüketici kredisinin çeşidi olduğunu belirttikten sonra vadelerinden bahsetmek gerekir. Bankacılık Düzenleme Denetleme Kurulu yani kısaca BDDK döneme ve para politikasının hedeflerine göre kredi vadelerini dönemsel olarak kısaltıp uzatmaktadır. Bununla birlikte genel olarak bakacak olursak temelde 1-12 ay arası ihtiyaç kredilerine kısa vadeli 12-36 ay arasına orta vadeli ve 36 aydan uzun vadeli kredilere de uzun vadeli ihtiyaç kredileri denmektedir.
Tüketici Kredisi Nedir?
Daha önce tüketici kredilerinin bireysel kredilerin bir çeşidi olduğunu belirtmiştik. İşte bu bağlamda tüketici kredileri tüketicilere yani herhangi bir “geliri olan” kişilere ev, araba almak ya da tadilat yapmak gibi “bireysel ihtiyaçları için” verilen kredilerdir. Tüketici kredileri ticari kredilere göre tutar olarak daha düşüktür. Yani bir ticari kredi gerekirse 100 Milyon TL de olabilir ancak istisnalar hariç bir bireyin ihtiyacının 100 Milyon TL olması beklenmez. Bu kapsamda ev almak için kullandırılan konut ve araba almak için kullandırılan taşıt kredilerinin de tıpkı ihtiyaç kredisi gibi birer tüketici kredisinin çeşidi olduğunu hatırlatalım.
Taşıt ve konut kredileri ile ihtiyaç kredisi arasında temel bir fark vardır. Taşıt ve konut kredilerinde kredi tutarı taşıt ya da konut sahibine ödenirken ihtiyaçta ise para krediyi çeken kişiye ödenir. Yani siz mesela konut almak için konut kredisi çektiğinizde banka kredi imzalarını sizden alıp tamamladıktan sonra bu kredi tutarını size değil konut sahibine ödeyecektir. Taşıt kredisinde de durum bu şekildedir. Mesela 500 bin TL paranız var ve 750 bin TL’ye taşıt almak istiyorsunuz diyelim. Bankaya 250 bin TL taşıt kredisi için başvurduğunuzda banka bu tutarı sizdeki 500 bin TL ile birleştirip 750 bin TL olarak taşıt satıcısına ödemek isteyecektir. İstisnalar olsa da genel olarak taşıt ve konut kredisinde uygulama böyledir. Bu nokta belirtmeliyiz ki ihtiyaç kredisinde ise kredi tutarı direkt banka tarafından size ödenmektedir.
İhtiyaç – Tüketici Farkı
İhtiyaç kredisi daha önce de belirttiğimiz gibi tüketici kredisinin çeşididir. Tüketici kredisinden farkı onun bir alt türü olmasıdır. Ayrıca genelde tüketici kredisine göre tutar olarak daha düşük olmaktadır. Diğer tüketici kredisi çeşidi olan konut ve taşıt kredisinden farkı ise kredi tutarının direkt krediyi çeken kişiye ödenmesidir.
İhtiyaç Kredisi Faizi
İhtiyaç kredisi faiz oranı çok ince bir mevzudur 😊 Yani şöyle ki bankalar mevduat faiz oranından bahsederken reklamlarında ya da müşterilerine karşı konuyu anlatırken yıllık faiz oranını kullanırken, kredi faiz oranlarından bahsederken aylık faiz oranını söylerler. Bunun nedeni aslında tamamen psikolojik ve algı yönetimi temellidir. Yani paranızı bankaya mevduat olarak yatırdığınızda size örneğin yıllık 48 faiz verdiklerini söylerler. Yüzde 48 kulağa çok geliyor değil mi 😊 Bunu duyunca insan mmm bankalar ne kadar bonkörler kredide yüzde 5 ile borç verirken mevduat yatırdığımda yüzde 48 faiz ile bana para ödüyorlar diye düşünecektir. Oysa kredi faizi olarak belirtilen oran aylık orandır ve yıllık orana ulaşmak için bu aylık yüzde 5 faizi 12 ile çarparsak yüzde 60 yıllık kredi faizine ulaşırız. Yüzde 48 ile topladığı parayı yüzde 60 ile kredi olarak veren bankalar aradaki “spread” yani “marj” ile para kazanırlar.
Buradaki temel nokta ihtiyaç kredisi faiz oranı dendiğinde aylık verilen faiz oranının 12 ile çarpılarak yıllık faiz maliyetinin bulunmasıdır. Unutmayın ki bu faize KKDF ve BSMV gibi iki masraf kalemi daha eklenecektir. Bu noktada size önerimiz başvuruda bulunurken bankacıdan “örnek ödeme planı” istemenizdir. Bu sayede hem yıllık faiz oranı bilgisine ve hem de BSMV ile KKDF dahil bütün toplam kredi maliyetinize ulaşacaksınızdır.
KKB Skoru nedir?
Açılımı Kredi Kayıt Bürosu olan KKB terimi son 10 yılda çok popüler hale gelmiştir. Kimi zaman dost sohbetlerinde bile “senin KKB puanın kaç benim 1500” geyikleri dönmektedir 😊 Gerçek kişilerin kredi çekerken en önemli verisi olan KKB skoru 0 ile 1900 arasında değişmektedir. Bu arada ek bilgi verelim, şirketlerin yani tüzel kişilerin KKB skoru yoktur. Eğer kişi daha önce çektiği krediyi ödemediyse ve banka tarafından kanuni takibe geçilerek avukatlık olduysa bu takip devam ettiği sürece KKB skoru genelde sıfır olarak belirlenmektedir.
Öte yandan mevcut kredi kartı, ek hesap ya da ihtiyaç kredisi ödemelerini geciktirmeden yapan kişilerin ise skorları 1900’dür ya da 1900’e yakın olarak belirlenmektedir. Peki KKB skorumu arttırmak için ne yapmalıyım? Derseniz, cevabı aslında basittir. Mevcut ödemelerinizi gününde, geciktirmeden ve düzenli olarak yaparsanız KKB skorunuz yükselecektir.
İhtiyaç Kredisi Hesaplama
İnternet çağına geldiğimiz bugünlerde ihtiyaç kredisi hesaplama yöntemlerini elle size yazarak göstermek biraz garip olacaktır. O nedenle size birkaç tane bankanın sitesinde kredi hesaplama panellerinin linkini vermemiz daha mantıklı olacaktır. Bununla birlikte kredi faiz hesaplama mantığı tıpkı ortaokul ya da lisede öğrendiğimiz gibi çok basittir.
- En basit anlamda kredi faiz hesaplama: (Kredi Anapara X Gün Sayısı X Faiz Oranı) / 365.000
Örnek vermek gerekirse 100 bin TL kredinin yıllık % 45 faiz oranıyla size aylık faizi şu şekilde hesaplanacaktır: (100.000 X 0.45 X 30) / 365.000=3.698.-TL
100.000 TL’nin %45 faiz oranından yıllık faizi de : 3.698 x 12 = 44.383.-TL olacaktır.
Bu bağlamda daha karmaşık hesaplamalar için de en bilinen 4 özel bankanın ihtiyaç kredisi hesaplama panelleri listesi şu şekildedir:
En ucuz İhtiyaç Kredisi Bulma
Burada ilk olarak belirtmek gerekir ki en uygun ihtiyaç kredisi dönemin ekonomik koşullarına ve Merkez Bankası para politikalarına göre bankalar arasında, aydan aya, haftadan haftaya ve hatta günden güne bile değişmektedir. Yani bundan 10 sene önce en uygun ihtiyaç kredisi faiz oranı %0,89 iken 2024 yılında %3,95 faiz oranı bulduğumuzda seviniyoruz değil mi 😊 Baştan kabul edelim ki öncelikle en uygun krediyi değil gelirimize göre ödeyebileceğimiz en uygun kredi tutarını belirlemeliyiz. Yani ihtiyacımız 100 bin TL olsa bile aylık taksit ödemesi gelirimizi aşıyorsa muhtemelen banka talebimizi reddedecektir. Banka reddetmese bile bizim aylık taksiti aylık belgelenebilir gelirimizi aşan bir krediyi almamamız gerekir değil mi? Sonrasında aşağıda belirteceğimiz gibi tüm masraflar dahil en uygun faiz oranlı ve toplam maliyetli krediyi belirlememiz gerekir.
Demek istediğimiz internet ya da televizyon reklamlarında koca koca adamların “en uygun kredi bizdeeee” demelerine bakmayın siz 😊 Onlar öyle söylemek zorundalar… Ayrıca bazı bankalar kendilerini ihtiyaç kredisi konusunda daha cazip göstermek için kredi faiz oranını düşük tutup “kredi masraf” tutarını yükseltip üstüne bir de müşterilerine kredinin yanında “kredi hayat sigortası” ya da “bireysel emeklilik” gibi ek ürünleri zorunlu tutarak faizi görece düşük gösterip ve fakat toplam kredi maliyetini çok yükseltmektedirler. Bu bağlamda bankadaki çalışandan örnek kredi ödeme planı isterken aynı zamanda masraf, sigorta ve diğer tüm zorunlu ürün ve masrafları da bu kâğıda yazmalarını isteyin ve kredi kullanma kararı verirken elinizdeki listedeki kredileri bütün masraflarla birlikte karşılaştırarak karar veriniz.
Son olarak ihtiyaç kredisi başvurusunda bankacıdan istemeniz gereken bilgi ve belgeleri şöyle listeleyelim:
- Faiz oranı ve masrafları detaylıca gösteren Örnek Ödeme Planı
- Hayat sigortası ve tüm zorunlu ürün BEH gibi şartları gösteren belge
- Kredi sözleşmesinin bir örneği
Başvuru Bilgileri
İnternette ihtiyaç kredisi başvuru yazdığınızda karşınıza reklam için en çok parayı ödeyen bankaların sonuçları çıkacaktır. Bununla birlikte kredi ilişkisine girerken krediyi çektiğiniz bankanın da önemi olduğunu size kimse söylemeyecektir. 😊 Demek istediğimiz o dur ki; faiz oranı biraz daha cazip görünse bile her bankadan kredi çekilmez. Bankaların kredi çekerken size imzalattıkları sözleşmelerin tamamını en azından bir kere okumalısınız. Bu bilinç ve bilgilenmeniz açısından önemlidir
Burada size başvuru linki vermeyeceğiz. Bu yazıyı yazarken hiçbir bankadan para almadık. 😊 Bu bağlamda belirtmek gerekir ki; ilk olarak ve mümkünse devlet bankalarına başvurmak mantıklıdır. Sonrasında ise yukarıda adını saydığımız 4 özel bankadan başvuruya başlamak mantıklı olacaktır. Buralardan sonuç alamazsanız tabi diğer bankalara da başvurunuz. Bu arada FED faizlerinin Türkiye’deki kredi faizlerini etkilediğini de düşünürsek FED Faizleri Neden arttırdı? yazımızı da okumanızı öneririz.