İçindekiler
“Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ün okullarda okutulmasını istediği kitap… “ Bir milletin sıfırdan başlayarak emekle, çalışmayla ve yüksek karakterle nasıl gelişeceğini gösteren kitap… Evet evet, Grigoriy Petrov’un kaleme aldığı Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı kıymetli eser hakkında konuşanlar genellikle konuya bu cümlelerle girmekte ve kitabı öve öve bitirememektedirler. Sahi, bu kitapta ne anlatılmaktadır? Hiç merak ettiniz mi? Kitabı okumamış olanlar için hem kısa genel bir özet ve hem de sizleri sıkmadan kısa bir kitap değerlendirmesi yapmak istedik. Kişisel gelişim ve kariyer yönetimi açısından okunması gereken kitaplar arasına lütfen Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı kıymetli kitabı ekleyin. Ulusun hem aydını, hem eğitimi neferi ve hem de bir nevi uyandırıcısı olan bay Snellman ve Suomi ülkesinin hikayesi sizi etkileyecek, eminiz.
Öte yandan biz burada kitabın vermek istediği asıl mesaj olan “Milletlerin tamamı bir cevher haline dönüştürülmedikçe, içinden cevherli lider çıkması, nadiren çıksa da bu durumun istikrarlı olması çok zordur.” teması üzerinden bir değerlendirme yapacağız. Ayrıca insanların tarihteki Napolyon ya da Büyük İskender gibi fetihçi liderlere neden bu kadar hayran olduğunu anlamadığını belirten yazar, bu liderlerin halklarının tamamına refah veremediğini belirtmiştir. Halkları sefalet çekerken kendileri lüks hayatlar süren ve ülkeleri parçalayıp kısa süreli de olsa fetheden bu tarihi kişiliklerin milletler tarafından örnek alınmaması gerektiğini vurgulamıştır.
Beyaz Zambaklar Ülkesinde Konusu
Yaklaşık 120 sayfa olan Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı eserde net olarak “az gelişmiş bir ülkenin nasıl gelişmiş ülkeler sınıfına girebileceği” konusu ele alınmaktadır. Yani, kitapta temel olarak tarihte gerçekten yaşanmış olan Finlandiya örneği üzerinden, Fin ulusunun nasıl dönüştüğü ve bu dönüşümün bütün az gelişmiş ülkeler ve milletler için nasıl örnek olabileceği hususu vurgulanmaktadır. Bu noktada belirtmemiz gerekir ki; ekonomi ve sosyoloji yazınında belki de Adam Smith’in Ulusların Zenginliği kitabından bu yana zengin ve fakir ülkeler ile bu ülkeler arasındaki farkın neler olduğu konusu işlenmektedir. Yani, aslında bu konu uzun süredir çok araştırılan ve popüler bir konudur. Bu arada bu konu hakkında Daniel Cohen’in “Dünyanın Zenginliği, Ulusların Fakirliği” kitabı ile birlikte Daron Acemoğlu ile James Robinson’un “Ulusların Düşüşü” isimli kitapları da okumanızı öneririz.
Kitabın konusunu anlamadan, özetini ya da kendisini okumak eksik kalacaktır. Bu bağlamda kitapta ekonomik, sosyolojik ve kültürel gelişim yolları dışında “toplumculuk” duygu ve düşüncesi de işlenmektedir. Yani bir ülkenin refaha erişmesi için toplumun sadece belli bir azınlık kesiminin zengin ve mutlu olmasının yetmeyeceği önemle vurgulanmaktadır. Kitabın yazarı, Grigoriy Petrov ve ana kahraman Snellman’a göre bir ülkede eğer fakir, eğitimsiz ve mutsuz bir çoğunluk varsa o ülkenin gelişmesi mümkün değildir. Zengin ve kültürlü azınlık bu eğitimsiz ve fakir çoğunluğun gelişmesinin yollarını aramalıdır. Çünkü bir an gelecektir ve saraylarda bile yaşasalar bu gelişmemiş azınlığın sorunları dönüp dolaşıp zengin azınlığı vuracaktır. Yani toplumun büyük çoğunluğu belli bir ekonomik, kültürel ve sosyal seviyeye ulaşmadan o ülkenin tümüyle kalkınması mümkün olmayacaktır.
Beyaz Zambaklar Ülkesinde Özet
Kitap, yerel dilde Suomi denilen Finlandiya’nın kısa bir tarihiyle başlıyor. 1800’li yılların başına kadar komşusu İsveç’in hâkimiyeti altında yaşayan Finlandiya, bu tarihten itibaren 1917 Rus Ekim Devrimine kadar da Rusya’nın hâkimiyeti altında yaşamıştır. İsveç’in boyunduruğu altında iken Finlandiya’da önemli görevlerde hep İsveçlilerin bulunduğunu belirten yazar, İsveç’teki niteliksiz insanların ve kendi ülkelerinde görev alamayan eğitimsiz kişilerin Finlandiya’ya gönderildiğini belirtmiştir. Bu noktada doğal olarak bu kişilerin de devlet dairelerinde tembellik yapıp çalışmadığını ve Fin halkını aşağılayarak kötü davrandığını belirtmiştir.
Rus imparatoru Çar I. Aleksandr’ın Finlandiya’yı Finlilerin yönetmesine izin vereceğini ve milli kimliklerini bastırmayacağını belirtmesi üzerine Finlandiya, 1808’te Rus hâkimiyeti altına girmeyi kabul etmiştir. Bu tarihten itibaren de milli benlikleri ön plana çıkan Finlandiya halkı, daha müreffeh bir toplum olmak için çabalamaya başlamıştır. İşte tam da bu noktada Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı eserde ismine sıklıkla vurgu yapılan dönemin “Suomi” halkı hakkında bilgi vermek gerekir. İsveç idaresi altında dışlanmış ve hor görülmüş Finlilerin o dönemki durumu içler acısıdır. Bebek ölüm oranları yüksek olan, tüberküloz, sıtma ve uyuz gibi gelişmemiş ülkelere has hastalıkların zirve yaptığı bir ortamda aynı zamanda Finlandiya’da halkın büyük bir çoğunluğu alkoliklik problemi pençesindeydi. Snellman’a göre halkı aydınlatan birer mum gibi olan aydınların ve kültür elçilerinin de bulunmadığı o dönemde Suomi’nin geleceğini aydınlatacak parlak yeni nesillerin gelişmesi gerekiyordu.
İşte tam da bu noktada kendisi de bir yazar ve eğitimci olan Fin halkının çocuğu Johan Vilhelm Snellman ortaya çıkmış ve Finlandiya’yı köşe bucak gezerek, din adamlarından öğretmenlere, işçilerden devlet memurlarına kadar herkesi aydınlatmaya çalışmıştır. Her kademeden halk kesiminin aydınlanıp kendi evlatlarını geleceğin müreffeh Finlandiya’sının parlak ve aydınlık birer temsilcisi olacak şekilde yetiştirmesi gerektiğini, bataklık ve yoksulluk içinde kıvranan halkın geleceğinin ancak ve ancak buna bağlı olduğunu miletin aklına nakış gibi işlemiştir. Snellman’a göre halkın siyasi liderlerinin de görevi, yeni ülkeler fethetmek ve ülkenin siyasi sınırlarını genişletmek değildir.
Beyaz Zambaklar Karakterleri
Beyaz Zambaklar Ülkesi bir hikaye ya da roman değildir. Bu nedenle de kitapta direkt karakter ya da kişiler diyebileceğimiz spesifik isimler çok azdır. Bununla birlikte belirtmemiz gerekir ki; kitabın ana karakteri Fin halkı ve eğitimci kanaat önderi Johan Vilhelm Snellman’dır. Snellman, sadece eğitimsiz ve fakir kesimle değil aynı zamanda din adamları, tüccarlar, zenginler ve toplumun bütün katmanlarından önemli kişilerle görüşmüş, seminerler vermiş ve Fin halkının aydınlanması ile geleceğinin kurtarılması için hepsinden destek istemiştir. O, Beyaz Zambaklar Ülkesinde kitabında mevcut sınırları içinde köyden şehre, eğitimsizden en eğitimliye kadar herkesin refah içinde yaşaması olgusunun ülkelerin siyasi liderlerinin hedefi olması gerektiğine inanmıştır. Bu noktada Victor Hugo’nun Bir İdam Mahkumunun Son Günü adlı eserinde ifade ettiği “Fakir ve suçlu insanları idam etmek, toplumun yaralarını sarmayacak ve sorunlarını çözmeyecektir. Onları toplum olarak bu suça iten nedenleri çözmez ve herkese eğitim sağlayamazsak ileride bu tarz sorunlar artacaktır.” Benzeri bir yaklaşım Snellman’da da vardır.
Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı kitabın diğer önemli yan karakterleri de Tatlıcılar Kralı Jarvinen, dönemin aranan bir suçlusu olan Karokep, Yumurtacılar Kralı Gulbe ve ayakkabı kralı Okunen’dir. Jarvinen, herkesin katıldığı bir toplantıda çocukluk arkadaşı Karokep üzerinden Fin halkının ahlaklı, eğitimli ve asil bir ulus olması zorunluluğundan bahseder. Son derece akıllı ve kaliteli bir insan olan Karokep zamanla toplum içindeki bozulmalardan etkilenmiş ve aynı karaktere sahip çocukluk arkadaşı Jarvinen’in aksine bir suçlu haline gelmiştir. Öte yandan Jarvinen zamanında katıldığı bir konferansın kendisini etkilediğini ve toplumu için idealler üretir hale getirdiğini belirterek aydınların, eğitim gönüllülerinin bir toplumun kalkınmasında ne kadar önemli olduğuna vurgu yapan uzun bir konuşma yapmıştır. Bu konuşma ibretler ve sosyolojik mesajlarla doludur. Tıpkı kendisi gibi arkadaşları Gulbe ve Okunen de sadece kendi zenginlikleriyle ilgilenmemiş, üyesi oldukları ülkenin ve toplumun kalkınması için okullara yardımlar yaparak fakir insanların kalkınmasına yardımcı olmuşlardır. Rahip MacDonald da son bölümde kitaba önemli katkılar yapmıştır.
Beyaz Zambaklar Ana Fikri
Beyaz Zambaklar Ülkesinde adlı kıymetli eserde, karakterlerimiz temelde tıpkı Robinson Crusoe’nun ıssız bir adaya düşüp hayatta kalarak bir medeniyet oluşturması gibi, bir bataklık halinde olan, küçük bir coğrafyada yer alan ve 2 Milyon nüfuslu Finlandiya’nın da kalkınarak refah dolu bir toplum haline dönüşebileceğini belirtmişlerdir. Grigoriy Petrov, toplum için önemli olanın içinden nadiren ve az sayıda tesadüfi olarak kahraman ya da liderlerin çıkmasının değil, halk kesimlerinin tamamının birer kahraman potansiyeliyle yetişmesi olduğunu belirtmiştir. Bu bağlamda halk önderi Snellman ve arkadaşlarının futboldan dine, sanattan sosyal yaşama kadar birçok konuda disiplin, yüksek ahlak ve çok çalışmaya dayanan görüşleri mevcuttur. Onlara göre halkın alkole ve futbola olan aşırı düşkünlüğü az gelişmişlik nedeniyledir. Gelişmiş İngiltere gibi ülkelerin kültür, disiplin ve çalışkanlıklarının değil de alkol ve futbol tutkusunun örnek alınmasının Finlandiya’ya faydası olmayacaktır. Ayrıca satın almak için tıklayınız.
Beyaz Zambaklar Ülkesi kitabını okurken Türkiye adına da bazı sonuçlar çıkaracaksınız. Suomi ile ülkemiz arasındaki benzerlikleri düşünüp, Türkiye’mizin bugünkü yaşadığı sorunları aşmak için bu kitapta yapılanların uygulanabilirliği konusu kafanızı kurcalayacaktır. Kitabın sonlarına yaklaşınca büyük Atatürk’ün yine haklı olduğunu, bu kitabı boşuna önermediğini anlayacaksınız. Özellikle milletin kalkınması için köy köy dolaşan eğitim önderleri, ülkemizin kuruluş dönemi ve durumu ile karşılaştırılınca anlamlı bir hal almaktadır.
Kitabın karakterleri ve konusunu maddeleyecek olursak:
- Kitabın ana karakteri aslında Finlilerdir. Yani Fin Ulusu.
- Finlilerin halk önderi, yazar ve eğitim Snellman.
- Tatlı Kralı Jarvinen, Ayakkabı kralı Okunen, Yumurta Kralı Gulbe ve suçlu Karokep.
- Kitabın ana konusu bataklıkta yer alan ve İsveç hakimiyetinde eğitimsiz, fakir bırakılmış Finlandiya’nın gelişme çabalarının öyküsüdür.
