Her ne kadar “Yüce Ruh” sıfatı onun gerçek ismi olmasa da Mahatma Gandi, yani orijinal ismiyle Mohandas Karamçand Gandi, Hindistan’ın özgürlüğünü kazanmasını sağlayan ve barışçıl eylemleri kendine şiar edinen ruhani ve siyasi lider, aynı zamanda şiddetsizliği ve barışı kendine ilke edinen bir aktivisttir. Onun dönemi dünya siyaseti açısından hala İngiltere’nin güçlü olduğu bir devirdir. Yani o aslında dünyanın süper güçlüğünü ABD’ye devir etme sancısı yaşamakta olan ve “üzerinde güneş batmayan imparatorluk” olarak bilinen bir devletle pasif bir mücadele girişmiştir. Bu mücadelenin sonunda hayatını vermiş ama kendi milletine de hak ettiği özgürlüğü kazandırmıştır.
İşte böylesine önemli bir tarihi karakterin biyografisini kısaca da olsa yazarken internetteki standart ve ezber içeriklerden çok onun fikirlerini temel alan bir hayat hikayesi portresi çizmek istedik. Bu noktada belirtmek gerekir ki; bugün yeni dönem sömürgeciliğin hala moda olduğu bir dönemde onu anlamak ve görüşlerini benimsemek görünürde özgür olan esir milletler için hayati öneme sahiptir.
Hayat Hikayesi
Yaptığı eylemler ve özgürlükçü fikirleriyle bütün dünyada etkili olan bu barış elçisi, bilindiği üzere başta Amerikan siyahi vatandaşları ve öncüleri Martin Luther King olmak üzere haklarını veya bağımsızlıklarını arayan dünyadaki birçok mazlum halka örnek olmuştur. Bu noktada belirtmek isteriz ki daha önce de ifade ettiğimiz gibi dünya tarihini, sosyal ve siyasi gelişmeleri etkileyerek büyük izler bırakan kişilerin hayatlarının ve biyografilerinin bilinmesinin genel kültür, kişisel gelişim ve dolaylı olarak da kariyerinize olumlu yönde etki edeceğine inanıyoruz.
Ayrıca sıkıcı ve arama motorlarından aynı kalıpta neredeyse birebir aynı çıkan klasik biyografiler yerine önemli bayrak şahsiyetlerin hayat hikayelerine ve önemli görüşlerine ışık tutarak onları size tanıtmak istiyoruz. Şimdi de sıra, Hindistan Bağımsızlık Hareketi’nin öncüsü ve yine Martin Luther King gibi maalesef üzücü bir suikaste kurban giden yüce ruh yani Mahatma Gandi’dedir. Umarım sıkılmadan okur ve yeni şeyler öğrenirsiniz.
Gandi Görüşleri
2 Ekim günü 1869 yılında Hindu dinine mensup bir ailede dünyaya gelen Gandi, bilindiği üzere Hindistan’da mevcut kast yani sınıf sisteminde yer alan kastlardan biri olan “çalışanlar sınıfı yani kastına” mensup olarak doğmuştur. Yaşadığı ülke ve kast sisteminin doğal bir sonucu olarak daha 13 yaşındayken kendisiyle yaşıt bir kadınla evlenen Mahatma, ailesinin telkini ve talebi sonucunda 1888 yılında henüz 19 yaşındayken İngiltere’ye hukuk eğitimi almak üzere gitmiştir. University College London’da hukuk okuduğu bu dönemde Hindu dininin etkisiyle ve şahsi tercihleri sonucunda hayatında kısmi orucu da içeren arınma, et yememezlik, diğer canlılara zarar vermeme ve kastlar arası ilişkilerde hoşgörü gibi öğretileri benimsemiş ve kendisine ilke edinmiştir.
Hukuk eğitimi sonrasında ülkesine dönüp burada kısa süreli öğretmenlik işi yapmayı denese de o dönem İngiliz sömürgesi olan ülkesi Hindistan’da bu mesleği icra etmeye çalışırken bir İngilizce subayla yaşadığı anlaşmazlık sonucu öğretmenlik mesleğini bırakmıştır.
Bunun üzerine 1893 yılında o dönem yine İngilizce sömürgesi olan Günay Afrika’ya çalışmaya gitmiştir. Burada Hintlilere uygulanan aşırı ayrımcılık ve baskıları yaşadıkça kendisinde bir uyanış ve direnme hareketi başlamıştır. Kendi ifadesiyle daha sonrasında Hindistan Bağımsızlık Hareketi’ni doğuracak eylem ve fikirlerin temeli Güney Afrika’da yaşadıkları sayesinde atılmıştır. 1894 yılında yaşamakta olduğu Güney Afrika’da Natal eyaletinde Hint Kongresi’ni kurarak oradaki Hintlilerin örgütlenmesini ve bir araya gelmelerini organize etmiştir. 1906 yılında Güney Afrika’da ilk defa pasif protestoyu gerçekleştiren Mahatma Gandi, o dönemin hükümetinin Hintlileri istekleri dışında kayıt altına almayı içeren yasayı kabul etmesine karşı herkesi şiddet içermeyen direnişe davet etti. Bu uğurda hapse giren ve yıllarca şiddet ile baskıya maruz kalan bu barış insanı ve Hintli arkadaşları sonunda istediklerini almışlardır.
İlkeleri, Tuz Yürüyüşü
Yıllarca Güney Afrika’da olgunlaşan ve şiddetsiz aktif direnişi içeren Satyagraha felsefesini ilerleten Gandi 1915 yılında ülkesi Hindistan’a geri dönmüş ve mücadelesine devam etmiştir. O yıllarda Büyük Britanya sömürgesi olan ülkesinde yoksulluk ve kast sisteminden kaynaklanan eşitsizlik gibi sorunlar had safhadaydı. Aynı dönemde Britanya hükümetinin koyduğu ağır vergilere karşı şiddetsiz başkaldırıyı organize eden ve eyaletlerin temizlenmesine öncülük eden Mahatma’yı dönemin İngiliz polisi huzursuzluk çıkardığı gerekçesiyle tutuklamıştır. Bu olayla birlikte ünü yayılan Gandi’ye destek için bölge halkından yüzbinlerce kişi toplanınca polis onu serbest bırakmak zorunda kalmıştır. Bu olaylarla birlikte toplumsal desteği iyice artan Gandi’ye Bapu-Baba ve Mahatma-Yüce Ruh lakapları takılmıştır.
Mart 1920’de İngiltere Hükümeti’nin koyduğu ağır tuz vergisine karşılık meşhur “Tuz Yürüyüşünü” başlatan Gandi’nin Britanya hükümetine karşı yaptığı en etkili eylem bu yürüyüş olmuştur. Amacı kendi tuzunu yapmak için denize doğru yürümeyi içeren bu eylemde Gandi yaklaşık 400 kilometre yolu yaklaşık binlerce Hintli eşlik etmiştir. Binlerce kişi hapse atılsa da eylemden bir yıl sonra İngiliz hükümeti onunla anlaşma yoluna gitmiştir. II.Dünya Savaşı başladıktan sonra bağımsızlık çağrılarını artıran barış insanı Mahatma, İngiltere’ye Hindistan’ı terk et çağrısında bulundu ve yine tutuklandı. 1944 yılında yüne tutuklu bulunan eşi hapishanede öldü ve o da sıtma krizi geçirince halkın tepkisinden korkan İngiliz hükümeti onu serbest bıraktı. 1948 yılında Hindistan’da Yeni Delhi’de evinin bahçesinde yürüyüş yaparken aşırı bir Hindistan milliyetçisi onu vurarak öldürdü.
O her zaman barış ve pasif direnişten yana bir siyasi lider ile düşünce insanı olmuştur. Tarih onun gibi ülkesi ve toplumu için kendisini feda eden bağımsızlık düşkünü büyük liderleri her zaman saygı ile yazmıştır. Onların düsturları ve mücadelesi yüzyıllar sonra bile başka ülke milletlerine örnek olmaya devam etmiştir ve edecektir de.
Hindistan Bağımsızlık Hareketi’nin kurucusu olan ve Hindistan’ın Britanya’dan ayrılıp bağımsızlığını kazanmasını sağlayan en önemli lider olan Gandi’nin bazı ilkeleri ise şöyledir;
- Barış
- Pasif Direniş
- Et yemezlik
- Doğruluk
- Sadelik
- İnanç
