Başarılı ve tanınan insanların hayat hikayelerini okumak, bizlere örnek olması ve ilham vermesi açısından çok önemlidir. Ayrıca bu biyografilere farklı açılardan bakmak fikir dünyamızı zenginleştirecektir. Buna ek olarak sizlere her yerde bulabileceğiniz sıkıcı biyografiler yerine Martin Luther King JR gibi dünya siyasi ve sosyal hayatına yön vermiş kişilerin “görüşlerini temel alarak” hayatına ve fikirlerine ışık tutmak istiyoruz. Bu bağlamda burada onun fikirleri, eylemleri ve 1963 yılında Lincoln Anıtı önünde gerçekleştirdiği meşhur “I have a dream/Bir rüyam var” konuşmasına değineceğiz. Öncelikle bir bilgi verelim: Amerika’daki siyahi vatandaşların haklarını kazanmasında çok önemli rolü olan M.Luther King ile 15. Yüzyılda yaşamış olan ve “95 Maddelik Tez” isimli görüş ve eleştirileriyle Protestanlık mezhebinin kuruluşunda önemli adımlar atan Alman keşiş ve din adamı “Martin Luther” farklı kişilerdir ve ayrı dönemlerde ayrı yerlerde yaşamışlardır.
Martin Luther King Biyografi
Sıklıkla kafa karışıklığına neden olan bu ayrımı yaptıktan sonra günümüzde hala ırkçılığı üzerinden atamamış olan Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleştirdiği “barışçıl” eylem ve gösterilerle o dönemin ırkçılarının nefretini kazanan ve 1968 yılında daha henüz 39 yaşındayken suikast sonucu öldürülen Martin Luther King JR ‘ın hayatını, görüşlerini ve meşhur “I have a dream/Bir rüyam var” konuşmasından kesitleri sizlere sunalım. Bu arada kariyer yapmak için genel kültür ve entelektüel birikimin ne kadar önemli olduğunu tekrar vurgular ve Martin Luther King gibi dünya siyası ve sosyal hayatına damga vurmuş birini tanımanın da kariyerinize dolaylı olarak fayda sağlayacağına inandığımızı belirtmek isteriz. Mesela bir mülakatta MLK Gününü ve o günün ne zaman olduğunu ve Amerika’da neden resmî tatil olduğunu belirtseniz, bu size artı puan yazmaz mı sizce😊
1929 yılının 15 Ocağında ABD’nin Georgia eyaletinin Atlanta şehrinde ortanca çocuk olarak dünyaya asıl ismi Michael olarak gelen Luther King, sonrasında ismini Martin olarak değiştirmiştir. Önce felsefe (1948) ve sonrasında teoloji (1951) yani din bilimi alan kahramanımız, sonrasında yine teoloji alanında yüksek lisans (1955) yapmıştır. Aynı zamanda dedesi ve babası gibi kendisi de baptist bir adamıdır. Din eğitimi yanında aynı zamanda felsefe eğitimi almış olması onun konulara daha farklı bir bakış açısıyla bakmasına etkili olmuştur. Onun adının ilk duyulması 1955 yılında gerçekleşmiştir. Siyahi Amerikalıların otobüslerde beyazlara yer vermesini de içeren Jim Crow yasalarına karşı çıkan Rosa Parks 1 Aralık 1955 tarihinde tutuklandıktan sonra Martin Luther King ülke çapında büyük yankı uyandıran Montgomery Otobüs Boykotunu başlattı. Tutuklanmasına neden olan bu boykot yaklaşık 1 yıl sürdü ve bu süre boyunca siyahi Amerikalılar otobüsleri boykot ederek kullanmadı. Sonuna Amerikan Yüksek Mahkemesi otobüs ve ulaşım araçlarındaki ırk ayrımcılığını kaldırdı.
M. L. King Görüşleri
Amerika Birleşik Devletleri’nde ırklar arası ayrımcılığın sonra ermesi için şiddet içermeyen barışçıl gösteriler düzenleyen ve dönemin ünlü aktivisti Mahatma Gandhi’yi örnek alan Martin Luther King, 1963 yılında dünya çapında ses getiren ve yaklaşık 250 bin kişinin katıldığı “İş ve Özgürlük için Washington’a Yürüyüş” adlı gösteriyi düzenlemiş ve burada Lincoln Anıtı önünde tarihe geçen “I have a dream/Bir hayalim var” konuşmasını yapmıştır. Bu konuşmanın önemli kısımlarını Türkçe altyazılı olarak aşağıda bilgilerinize sunuyoruz. Bu konuşmanın yaptığı etki, barışçıl gösterilerinin gücü ve insan hakları üzerine yaptığı çalışmalar ile eylemleri sayesinde Martin Luther 1964 yılında Nobel Barış Ödülü kazanmıştır. 1967 yılında ise Amerika’nın Vietnam savaşını eleştirdiği konuşmaları nedeniyle ulusal basın ve kamuoyunun eleştirilerini üzerine çekmiştir. 4 Nisan 1968 günü Memphis’te gerçekleştirdiği bir konuşmasından sonra dinlenmek üzere geldiği otelin balkonunda silahlı saldırıya uğraması sonucu öldürülen Amerikalı baptist/din adamı, aktivist ve düşünce adamı Martin Luther, henüz 39 yaşındaydı.
Onun görüşleri sadece kendi ülkesinde değil, ezilen bütün toplulukların yüreğinde birer isyan ve bağımsızlık meşalesine dönüşmüştür. Bundan dolayıdır ki ölümünden yıllar sonra bile anısı anılmaya devam etmektedir. Yine görüşleri dünyadaki birçok ülkede okullarda kitaplarda okutulmaktadır.
M. Luther King Günü
Üniversiteden mezun olmasından 1968 yılında üzücü bir suikastle öldürülmesine kadar geçen sürece bakıldığında Martin Luther King hayatı tamamen mücadele ve hak arama çabalarıyla geçen zor, yorucu ve örnek bir hayat hikayesi olarak karşımıza çıkar. Bütün insanların eşit olduğu görüşünden yola çıkarsak Martin Luther King’in ABD devleti tarafından o döneme kadar siyahi vatandaşlara yapılan ayrımcılık nedeniyle tazminat ödemesi gerektiği fikrini daha iyi anlarız. O dönem beyaz ve siyah çalışanlar arasındaki ücret eşitsizliği ile oy hakları gibi birçok sorun mevcuttu. Bununla birlikte Vietnam Savaşı’nı eleştirmesi de ABD’deki aşırı grupların hedefi haline gelmesine neden olmuştur.
Karanlığın yine karanlıkla yenilemeyeceğini, karanlığı yenmenin sadece aydınlıkla gerçekleşebileceğin belirten King, o dönem için çok farklı ve barışçıl gösteriler ile boykotlarla ABD’deki ırk ayrımcılığının ortadan kalkmasına çok büyük katkılar sağlamıştır. Onun bu çalışmalarının da büyük etkisiyle Amerika Birleşik Devletleri’nde Yurttaş Hakları ve Oy Hakkı Kanunları ile 1964 ve 1965 yıllarında siyahi vatandaşlar birçok haklarını kazanmışlardır.
Amerikan tarihine ve sosyal ile siyasi hayatına etkisini daha iyi vurgulama ve anma adına her yıl Ocak ayının üçüncü Pazartesi günü Martin Luther King Günü diğer adıyla MLK Day olarak kutlanır ve resmi tatil ilan edilmiştir. 15 Ocak’ın Martin Luther’in doğum günüdür ve bu tarihin MLK Day olarak seçilmesi de onu ve hatırasını onurlandırmak içindir. Her ülkede o ülkenin sosyal ve siyasi hayatına böylesine önemli katkılar yapan isimler toplumun hafızasına kazınmalıdır.
