İçindekiler
Kabul edelim ki iş mülakatları kariyer yolunun başında olan yeni mezun bir genç için de kariyerinin ortalarında yeni bir maceraya atılmak isteyen bir profesyonel için de hep önemli ve heyecan verici olmuştur. Hayatında onlarca mülakata giren bir beyaz yakalının da ilk defa bu deneyimi yaşayacak genç bir mezunun da mülakat anısı denince gözleri parlar. Merak eder, bir an önce dinlemek ister. Tabi dinlediklerini uygulamak da isteyecektir. 😊 Şu an bu yazıyı okuyor olduğunuza göre kısa bir süre sonra muhtemelen bir mülakata gireceksiniz. O zaman şimdiden sabırlı olmayı öğrenmeniz gerektiğini söylemeliyiz. Takdir edersiniz ki ister yüz yüze olsun isterse online ya da Zoom üzerinden gerçekleşsin iş mülakatlarında İnsan Kaynakları uzmanlarının ölçtükleri bir yetkinlik de sizin sabır seviyeniz olacaktır. Evet, başkalarının yaşadıkları deneyimleri okumak bizleri iş görüşmelerine önceden hazırlayacaktır.
Bu bağlamda belki yaşanan bir olumsuzluk, belki talihsiz bir hareket ya da söz ve belki de çok doğru yerde kullanılan bir kelime bize katkı sağlayacaktır.
Mülakat Anısı Okumak
Bu doğrultuda editörlerimizden rica ettik ve sizler için yaşanmış gerçek mülakat anısı yazımızı hazırladık. Bu olayda bir banka mülakatına giren kişinin sürecin başından sonuna kadar yaşadıklarını kendi penceresinden okuyacaksınız. Belki onun yaptıklarını takdir edecek ya da belki de eleştirerek ben olsaydım farklı davranırdım diyeceksiniz. Bu gerçek mülakat anısına geçmeden önce, başkalarının iş görüşme deneyimleriyle ilgili size bazı önerilerde bulunmak isteriz. Yani, herkesin eğitimi, kendini geliştirmesi ve hayata bakış açısı farklı olduğuna göre deneyimleri de kendine has ve özeldir. Bu noktayı aklımızda tutmalıyız. Okuyacağınız iş mülakatı anısı size tamamen fikir sahibi olmanız için sunulmaktadır. Yoksa, o an insan kaynakları uzmanı ya da uzmanları karşısında olan sizmiş gibi düşünerek birebir bu hareketleri ya da düşünceleri gireceğiniz kendi mülakatınız için kopyalamayın.
Unutmayın, özgün olmak önemlidir. Buradaki örnekten yola çıkın ve kendinize has yorumlarınızla kendinize katkı sağlayacağına inandığınız yönleri kendi stilinizle birleştirerek alın. Şimdi sıra gerçek mülakat anısına geldi. 😊
Üniversite Bitti, Ya Şimdi?
Üniversiteyi bitireli yaklaşık bir yıl olmuştu. Birkaç ay dinlendikten sonra iş aramaya başlamıştım ve artık canım gerçekten sıkılmaya başlamıştı. Hani okul bitince birkaç aya hemen iyi maaşlı bir iş bulacaktım diye kendi kendime söylenirken telefonum çaldı. Ahizenin diğer ucunda üniversiteden sınıf arkadaşım heyecanla bir bankanın sınav açtığını söylüyordu. Ondaki heyecanın yarısı bile bende belirmeyince “Biliyorum bankacı olmak istemiyorsun ama şansını denesene. İşe alınırsan sonrasında istemezsen işten ayrılırsın.” diyerek beni ikna etmeye çalıştı. Her ne kadar finans üzerine bir bölüm okumuş olsam da aklımda hiçbir zaman bir bankada çalışmak olmamıştı. Finans ya da muhasebeyle ilgili olarak kurumsal bir firmaya girerim diye düşünüyordum hep. Telefonu kapadıktan sonra iş aramaktan sıkıldığımı da fark edince sınava girmeye karar vermiştim.
Eğer bir sınava gireceksem onu kazanmalıyım dedim içimden. Sonrasında ise internette bu sınavı araştırmaya koyuldum. Yani bu sınavı kim yapıyor ya da benzerleri daha önce yapılmış mı bunları bilmem gerekliydi. Sosyal medyada bu sınava ya da benzerlerine daha önce giren insanların deneyimlerini okuyarak sınava biraz hazırlanarak girdim. Yazımızın konusu daha çok mülakat süreci ve mülakat anısı ile ilgili olduğu için yazılı sınav kısmını geçiyorum kusuruma bakmayın 😊 Yazılı sınavdan sonra mülakat davetini aldım. Buna şaşırmamıştım çünkü banka sınavları biraz genel yetenek ve hıza dayalıydı. Bu açıdan bakarsak ben de sınavdan önce benzeri sorulardan bayağı çözmüş ve el pratikliği ile hız kazanıştım.
Bu noktada bankaların yazılı sınavlarına girmeden önce yine de kısa tavsiyelerde bulunacak olursam;
- Kesinlikle araştırma yapın. Yani internette ve sosyal medyada benzeri sınavlara giren kişilerin yorumlarını okuyun.
- Sınavdan önceki özellikle bir haftalık sürede bol bol genel yetenek ve şekil ile zekâ soruları çözün. Hatta arada sudoku ve bulmaca bile çözmek işe yarayacaktır.
- Sınav anında kısıtlı bir sürede çok soru çözmeniz gerekir. Yani ilk sorulara atılan muhtemel tuzak uzun soruları fark edince hemen atlayıp sonlardaki kısa ve kolay sorulara bakın 😊
Banka Mülakat Anısı
Mülakat gününden iki gün önce -dikkat edin- bir değil iki gün önce erken yatmak gereklidir. Ben yapamadım siz yapın 😊 Her ne kadar bankacı olmak istemesem de yine de bir iş görüşmesine girecektim ve bu bile başlı başına heyecanlanmam için yeterli bir sebepti. Unutmayın, mülakat anısı denince işin içine mutlaka heyecan girecektir. 😊 Size tavsiyem hangi kurum için iş mülakatına girecekseniz tıpkı yazılı sınav öncesinde olduğu gibi internet ve sosyal medya üzerinden bu kurum için daha önce görüşmeye gidenlerin görüş veya yorumlarını araştırıp okumanızdır. İnanın başka insanların deneyimleri ve onlara sorulan soruları iyice incelemek size çok şey katacaktır. Ben de öyle yaptım ve inanın iş görüşmesi esnasında insan kaynakları uzmanlarının sorularının çoğunu neredeyse önceden biliyor gibiydim.
Görüşmeden 15-20 dakika önce orada olmanızı öneririm. Ben oraya gittiğimde görüşmeme daha 25-30 dakika vardı ve bu süre içinde ortama alışmış hissettim kendimi, yani bayağı rahatlamıştım. Sonrasında içeriye, görüşmeye davet ettiler ve işe alınmam durumunda haklarım ve ücretimin neler olacağını söylediler. Sonrasında ise karşıma üç İK uzmanı oturarak önce kendimi tanıtmamı istedi. Sürecin böyle ilerleyeceğini yaptığım araştırmalarla önceden öğrendiğim için planlamanın dışına çıkmadım. Önceden zihnimde hazırladığım doğru cümleleri kurarak kendimi tanıttım. Sonrasında ise yaptığım araştırmalara benzer nitelikte soruları sordular ve hazırladığım cevapları anlık duruma göre yorumlayarak ilettim. Bu noktada ses tonu, diksiyon, göz teması ve güler yüzlü olmanın önemli olduğuna inanıyorum.
İş mülakatı ipuçları ve en çok sorulan sorular yazılarına bu kapsamda göz atmanızı öneririm. Aklınıza gelen “peki araştırma yapmamıza rağmen ilk defa duyacağımız sorular gelirse ne yapacağız?” sorusunu duyar gibiyim. Bu durumda da kendiniz olun. Yani olmak istediğiniz kişiden değil olduğunuz kişiden bahsedin.
Lütfen karşınızdaki kişilerin bu konunun uzmanı olduklarını unutmayın. Sizin heyecanlı olduğunuzu biliyorlar ve rahatlamanız için ellerinden geleni yapacaklardır. Öte yandan iş mülakatı esnasında yalan söylediğiniz ya da olmadığınız bir kişi gibi davranmaya çalıştığınızı anlarlarsa -ki yaparsanız anlayacaklardır- sizi sıkıştıracaklardır.
Örnek Sorular Mülakat Anısı
Ben şanslıydım ve çok olağan dışı bir soru ya da durumla karşılaşmadım. Ama daha önce de dediğim gibi eğer ummadığım bir soru ile karşılaşsaydım o an aklımdan geçen ve beni en iyi yansıtan cevabı verirdim. Bu arada masaya koydukları sudan içtim ve ara sıra boğazım kuruyunca birer yudum almaya devam ettim. Bunda bir sorun olacağını düşünmüyorum 😊 Ayrıca verdiğim cevaplarda üniversite hayatımdan ya da ev arkadaşlarımla yaşadığımız öğrenci evimizdeki hayatımdan somut örnekler verdim. Yani ben çözüm odaklı biriyimdir demek yerine ev arkadaşlarımla yaşadığım sorunlar karşısında nasıl çözümler bulduğumu örneklendirerek anlatmam çok etkileyici olmuştur.
Şimdi bu yaşadığım mülakat anısı konusunu toparlarken size maddeler halinde mülakatta sordukları bazı soruları ve verdiğim cevapları kafanızda bir şablon oluşması adına veriyorum. Size de bol şanslar dilerim. Bu arada mülakatı başarılı şekilde geçtim ve bir süre o kurumda çalıştım. Arkadaşım mı, evet o hala aynı kurumda devam ediyor 😊
- Hayatınızda gerçekleştirdiğiniz için kendinizle gurur duyduğunuz bir başarınızı anlatın: Ben o dönemde mezuniyet ortalamam sayesinde üstün onur ödülü almıştım. Bunun anlam ve benim için öneminden detaylıca bahsettim. Ayrıca okul döneminde bir sivil toplum kuruluşundan görev alıp bundan bahsetmeniz de etkileyici olacaktır.
- Okulda ya da evde hiçbir sorunu çözdünüz mü: sorusuna da ev arkadaşlarımın bulaşık sorununa aracı olarak bulduğum çözümden bahsetmiştim. Burada siz de öğrencilik döneminizde çözdüğünüz sorunlardan bahsediniz.
- Kariyerinizi ne şekilde planladınız: benzeri bir soru sorduklarında ben kısa, orta ve uzun vadeli planlar yaptığımı belirtmiştim. Planları böyle bölmek ve çok boyutlu düşündüğünüz göstermek olumlu olacaktır.
- Boş zamanlarınızda ve kendinizi geliştirmek için neler yaparsınız: sorusuna klişe değil daha ilgi çekici yanıt vermenizi öneririm. Yani kitap okurum demek yerine en son okuduğunuz kitabın kahramanından ya da içeriğinden biraz bahsedip sizi etkileyen yönlerini söylemeniz çok etkili olacaktır. Ayrıca mesela İngilizce kursuna gidiyorum demek yerine “gelecekte Londra’yı gezmek istiyorum ve orada yabancı dilimi kullanmak istiyorum.” demelisiniz.