İçindekiler
Barajlardaki doluluk oranı yüzde 15’lere düştü… Acaba bu yaz susuz mu kalacağız? Alanya’da ters hortum görüldü… İstanbul’da fırtınalarda evlerin çatıları uçtu… Öte yandan dünya liderleri COP28 konferansları serisi kapsamında Abu Dabi’de bir araya geliyorlar.
Evet, son dönemde haberlerde, televizyonlarda ve reklam aralarında bu tarz haberler dikkatimizi çekmekte ve canımızı sıkmakta değil mi? Yani artık neden yazlar daha sıcak geçiyor ve yeterince yağmur yağmıyor. Karbon salınımı mevzusu gerçek mi? İklimler gerçekten değişiyor mu yoksa bu biraz komplo teorisi mi? Sorular sorular 🙂 Bu bağlamda son dönemde İklim krizi, iklim değişikliği gibi kavramlar da hayatımıza girmiştir. İşte tam da bu noktada hayatımıza COP kavramı da giriyor 🙂 COP28 zirvesinde konuşulan konular, COP27’dan sonra “Tarafların Konferansı” – “Conference of Parties” (COP) anlamına gelen ve yıllık olarak toplanan iklim değişikliği konferansı bu yıl Birleşik Arap Emirliklerinde (BAE) Dubai’de düzenlenmektedir.
Bu konu yeşil enerji ve dönüşüm konusuyla birlikte çok popüler bir konu haline gelmiştir ve kariyer yönetimi ile kişisel gelişim bağlamında en azından bu konu hakkında fikir sahibi olmamız önemlidir.
COP Nedir ve Açılımı?
COP ifadesinin tam açılımı “Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçevesi Sözleşmesi Taraflar Konferansı” dır. Kısaca taraflar konferansı olarak COP şeklinde ifade edilmektedir. Kısaca ve hepimizin anlayacağı dilden ifade edecek olursak yıllık olarak düzenlenen, BM tarafından organize edilen iklim konferanslarına COP adı verilmekte olup COP28 bu yıl Birleşik Arap Emirliklerinde Dubai’de düzenlenecektir. Bu arada COP27’nin Kasım 2022 döneminde Mısır’da düzenlendiğini ve COP29’un da 2024 Kasım döneminde Avustralya’da düzenleneceğini de ara bilgi olarak verelim 🙂
2023 yılı İklim Konferansı demişken hatırlayacak olursanız geçmiş yıllarda kimi zaman Rus Devlet başkanı Putin, bazen dönemin ABD Başkanı Trump ya da bazı siyasi liderler COP28 kapsamındaki taraflar konferansını boykot etmiştir ya da devlet başkanından daha düşük düzeyde katılım sağlamıştır. Aslında dünyanın her geçen gün bu kadar ısındığı ve buzulların erimesiyle birlikte doğal afet risklerinin arttığı bu ortamda siyasi mücadeleleri bir kenara bırakıp dünya olarak bu konuya hep birlikte eğilsek fena olmaz mıydı?
İklim Krizi, Paris ve Kyoto
Temelini 1994 yılında yürürlüğe giren Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçevesi Sözleşmesinden alan COP görüşmelerinin ilki 1995 yılında Almanya’da sözleşmeye imza atan ülkeler arasında düzenlenmiş ve sonrasında globale yayılmıştır. Ayrıca bu kapsamda 1997 yılında KYOTO protokolü kapsamında imza atan ülkelerin doğal iklimle insanların kendi müdahalesini minimuma indirerek sera gazı ve emisyonu azaltmayı taahhüt ettikleri uluslararası bir protokol ya da antlaşmadır.
Öte yandan yine iklim krizi ile mücadele kapsamında 2015 yılında Paris’te COP21 görüşmeleri esnasında gündeme gelerek imzalanmıştır. Paris İklim Antlaşmasına imza atan ülkeler küresel ısınmayı engellemek adına globalde sıcaklık artışını 2 derece ile sınırlamayı sağlayacak önlemleri almayı taahhüt etmişlerdir. Bu bağlamda karbon emisyonlarını azaltmayı da doğal olarak taahhüt etmişlerdir. İşte COP28 bu antlaşma ve çabaların bir devamı niteliğindedir.
COP28 Dubai Ne Zaman?
COP28 BAE Dubai’de tüm dünya liderleri ve ülke devlet başkanlarının ya da temsilcilerinin katılımıyla 30.11.2023 ile 12.12.2023 tarihleri arasında düzenlenmektedir. Temelde küresel ısınmanın azaltılmasını amaçlayan forum, buna yönelik konuları görüşmek üzere toplanmıştır.
Bu arada 30.11.2023 yani COP28 İklim konferansının ilk günü, iklim felaketlerinden en çok zarar gören ülkelere maddi destek sağlanması konusunda öneriler kabul edilmiştir. Bu COP görüşmeleri kapsamında bugüne kadar alınan en kritik kararlardan birisi olarak ön plana çıkmaktadır. 70 binden fazla katılımcının dünya çapında 200 den fazla ülkeden katılım beklenen zirveye ABD başkanı Biden’ın katılmayacağı açıklanmıştır.
İklim Krizi ve COP28
Dünyada küresel ısınma, iklim değişikliği ve iklim krizi ile mücadele gündemiyle toplanan COP28, Amerika, Çin, Rusya ve AB ülkeleri gibi güçlü ülkelerin desteğini alarak kararların uygulanabilirliğini de artırmak istemektedir. Temelde ülkeler arası enerji dönüşümü dayanışması ile ülkeler arası işbirliğini ilk gündemine alan konferansın diğer yan gündem maddeleri de vardır.
COP28 İklim Zirvesinin gündeminde olan konular genel olarak:
- Global anlamda COP27’den sonra gelişen olaylar ve genel bir durum değerlendirmesi
- Enerji verimliliğinin arttırılarak karbon tutma teknolojileri hakkındaki son gelişmeler
- İklim değişikliğinin finansmanı konusunda görüşmeler,
- Konferansa tüm ülkelerden adil bir katılımı sağlayabilmek,
- İklim krizi kapsamında fosil yakıtlarının tamamen kullanımdan kaldırılması ya da kullanımının minimuma indirilmesi hususu,
- Küresel ısınmanın 1.5 derecede tutmanın sağlanmaya çalışması,
- Sera gazlarının yayılımının engellenmesi,
Öte yandan 2023 yılı başında COP28 başkanlığını BAE Abu Dabi Milli Petrol Üreticisi CEO Al Jaber’in açıklayacağının açıklanması bütün kamuoyunu şaşırtmıştı. Zira bu şirket dünyada en çok fosil yakıtı kullanan ilk üç şirketten biri ve bu bile başlı başına içerisinde bir çelişki barındırmaktadır. COP27’de bu konular görüşülmüş ve henüz ciddi bir yol kat edilemediği anlaşılmıştı. Hatta küresel ısınmanın 1.5 – 2 derecede tutulması hedefinin çok uzağında olunduğu teyit edilmiştir. Son olarak belirtmek gerekir ki COP28 de kabul edilen “kayıp ve zarar fonu” çok önemli bir gelişmedir.
Türkiye açısından konuya bakacak olursak, son dönemde artan sıcaklıklar, yazın beklenmedik anlarda birden bastıran yağışlar dikkat çekmektedir. Yani biz doğanın ayarlarıyla oynar ve bozarsak, doğa da bize yanıtını verecektir. Bu bağlamda, Noah Harari‘ye kulak verelim: “Global sorunlara global işbirliğiyle çözüm bulmamız gerekir.” Bu anlayışla COP28 (bilgi için tıklayınız) ve global işbirliğine ülke ve millet olarak destek vermeliyiz.